16. Ashram-belevenissen

De ashram-belevenissen van Bart:

Nadat ik Maamke af heb gezet bij de ingang van haar ashram in Madurai, vervolg ik mijn reis naar Neyyar Dam. Na een hachelijk avontuur met de nachtbus (blijk ik na een paar kilometer in de verkeerde bus te zitten, maar kan ik alsnog overstappen) kom ik de volgende ochtend vroeg aan bij de Sivananda Dhanwantari Ashram. Een groen paradijs waar twee dagen later mijn opleiding zal starten.
Swami Sivananda (1887 – 1963) naar wie de opleiding is vernoemd, was tijdens zijn leven een inspirerende man die sterk begaan was met zijn medemens. Als onderdeel van het eeuwenoude, authentieke gurukula systeem (kennisoverdracht van guru tot leerling) deelde hij zijn wijsheid dan ook met iedereen die op zijn pad kwam.
Van de guru’s die hieruit voortkwamen was Swami Vishnu-Devananda degene die de kennis van yoga naar het Westen bracht. Middenin de koude oorlog (1969) richtte hij in Canada deze lerarenopleiding op, genaamd TTC oftewel Teacher Training Course, en zo ontstond de eerste yoga-opleiding buiten India. De visie die hij hierbij had, was dat wereldvrede slechts kan worden bereikt via vrede en verdraagzaamheid in de individuele mens. Yoga kan bij uitstek hier een bijdrage leveren doordat zij werkt aan gezondheid van lichaam én geest. Het motto van de opleiding is dan ook treffend verwoord: ‘Health is Wealth, Peace of Mind is Happiness, Yoga shows the way’. Wereldwijd zijn er inmiddels al ruim 40.000 mensen opgeleid tot yogaleraar (waaronder ook Maamke).

 

Yoga omvat dus ook meer dan alleen maar werken met fysieke houdingen. Je leert te werken met adem, hoe op de juiste manier te ontspannen, wat is de invloed van voedsel op lichaam en geest en hoe kun je je gedachten sturen (o.a. via meditatie).
Yoga is als geheel een vorm van levenskunst en ik word er al blij van om mij hier de komende vier weken geheel in onder te dompelen, dus het werkt al voordat ik ben begonnen.

 

Het strakke dagritme, dat loopt van 5.20uur tot 22.30uur, geeft weinig vrije tijd maar helpt daarmee ook om je over te geven aan de yoga-leefstijl. Dagelijks zijn er ondermeer twee satsangs (samenkomsten met meditatie, zang en lezingen), twee yogalessen, twee maaltijden en twee huiswerkopdrachten. Echte vrije tijd is alleen beschikbaar op de vrije vrijdag.

 

 

We zijn met een uitzonderlijk grote groep van totaal 218 studenten uit alle hoeken van de wereld, maar toch voelt het nooit druk. Het is een bonte verzameling studenten waarvan circa de helft ondersteuning nodig heeft van de diverse vertalers die rondlopen: Japans, Farsi, Malayam, Hindi, Sinhala, Spaans, Italiaans en Frans. Het voorstelrondje loopt dan ook drie satsangs lang door zodat iedereen iets over zichzelf en de motivatie voor de opleiding heeft kunnen zeggen.

 

De voorzieningen op de slaapzaal zijn sober en effectief: een simpel bed, een ventilator aan het plafond en een koude douche (lekker omdat het buiten 30˚C is). Het steevaste zitten op de grond is wennen, maar gaat met de dag beter. Het eten is vegetarisch, zeer voedzaam én ook nog eens om je vingers bij af te likken. Dat laatste gebeurt trouwens vanzelf want eten doe je hier zonder bestek. Soberheid en matiging zijn sterk verweven in de yogafilosofie omdat dit de hechting aan het materiële vermindert en minder afleiding geeft op het spirituele pad.

 

Tijdens de fysieke yogalessen word je soms uitgedaagd om je grenzen op te zoeken en in de tweede week ben ik een moment overmoedig en ga ik er overheen. Ik krijg last van een ribspier die me tijdelijk op halve kracht zet. Toch zijn deze lessen super voor mijn lijf: de spierkracht en souplesse neemt toe en mijn ruggegraat recht zich duidelijk. Het bijzondere van yoga is dat ik ervaar dat, naast dat mijn lijf zich licht en vrij voelt, ook mijn geest hier rustig van wordt. De yogahoudingen zijn dan ook een goede voorbereiding op de meditatie. Om het mediteren te ondersteunen wordt ons ook aangeboden om geïnitieerd te worden in een zelfgekozen mantra. Ik besluit dit ook te doen en via een eeuwenoud ritueel ontvang ik van één van de Swami’s officieel mijn mantra en kan ik mijn meditatie verder verdiepen.

 

En er is nog meer voeding voor geest (en ziel): lessen over diverse onderwerpen uit de al duizenden jaren oude Veda’s, (yoga-) filosofie, we studeren op de Bhagavad Gita onder de bezielde leiding van een 80 jaar jonge leraar en we krijgen les in anatomie en fysiologie. En ook via documentaires krijgen we een hele reeks interessante onderwerpen voorgeschoteld.

 

Ruimte voor Indiaase cultuur (dans en muziek) is er ook en om te genieten van de diverse aanwezige culturen wordt er iedere zaterdagavond een talentshow georganiseerd voor en door de studenten. Dit leidt tot een bonte schakering aan liedjes, dansuitvoeringen, sketches en poëzie-voordrachten. Zelf leef ik me op het podium in ‘bont’ gezelschap onder andere uit in een Sesamstraat sketch (gebaseerd op dit filmpje: https://youtu.be/9m-kbBamg_U). De verschillende nationaliteiten en leeftijden (van 18 tot circa 65 jaar) vermengen zich ook op het podium goed met elkaar. Er wordt veel gelachen en dat maakt de sfeer heel gemoedelijk.

 

Voor de praktijkexamens in de tweede en derde week (proeflessen aan een kleine groep medestudenten) wordt serieus geoefend en het theorie-examen aan het eind vraagt nog een flinke inspanning om al het lesmateriaal goed in het geheugen op te slaan.
Als dan op 4 februari alle examens achter de rug zijn spring ik met een aantal anderen nog één keer in het stuwmeer dat uitnodigend voor de deur van de ashram ligt. Met één oog open vanwege de waarschuwingsbordjes voor krokodillen (10 jaar geleden voor het laatst gezien, maar toch…), zwem ik een paar rondjes in het heerlijke water om vervolgens aan te schuiven bij een verder ontspannende yogales.

Maar dan als de les voorbij is, blijkt onze Indiaase medestudent Motu (25 jaar) door een ongeluk verdronken te zijn. Met zijn gevoeligheid voor flauwtes had hij niet het water in moeten gaan. De zoektocht naar zijn lichaam dat ineens onder water verdween, duurde te lang en reanimatie mocht vervolgens niet meer helpen. Geschokt valt de groep stil om deze onwaarschijnlijke klap te incasseren.
Ik had geen persoonlijk contact met deze jongen maar na vier weken intensief studeren met elkaar is het gemis van elk individu voelbaar. Het avondprogramma wordt ingekort maar de dan geplande diploma-uitreiking gaat door en we dragen de avondsatsang op aan Motu.

 

Na de afsluiting blijf ik nog anderhalve dag op de ashram om vervolgens via bus en trein Maamke na een maand weer te kunnen omhelzen…

 

De ashram-belevenissen van Maamke:

Bart is nog heel lief helemaal met de bus meegereisd en heeft mij afgezet voor de poort van de Sivananda Meenakshi Ashram in Madurai. Eenmaal met beide voeten over de drempel, is het een feit dat we elkaar (na maanden 24/7 samenzijn) een dikke maand niet zullen zien.

 

Deze ashram kende ik nog niet, maar het ashram-leven van Sivananda wel en het is fijn om weer in het dagelijkse ritme mee te kunnen bewegen. De eerste dagen is het vooral wennen, verkennen en ontmoeten. Op de slaapzaal ontmoet ik mijn mede-cursisten en met mijn buurvrouw Tara (uit Taiwan) heb ik meteen een fijne klik!

De eerste zondag begint de cursus waar ik me voor heb ingeschreven: Sadhana Intensive. Dit tweeweekse programma is gebaseerd op de traditionele yoga die Swami Vishnu-Devananda meer dan zes maanden intensief beoefende in de Himalaya’s. Swami Vishnu-Devananda zei vaak dat deze periode hem de energie gegeven heeft om yoga in het Westen te verspreiden gedurende bijna 40 jaar van zijn leven.

 

Aanvankelijk leek het me heerlijk om twee weken lang intensief met mezelf bezig te zijn en de diverse vormen van yoga te beoefenen. Maar naarmate de start dichterbij kwam ging mijn hoofd zich toch afvragen of ik de fysieke en mentale intensiteit en de mate van zelfdiscipline wel aan zou kunnen… Gelukkig heb ik me er uiteindelijk aan over kunnen geven en volgden er twee inspirerende, intense en onvergetelijke weken.

 

De dagen bestaan voornamelijk uit zelf-beoefening en daar begint dus ook de zelfdiscipline! Twee keer per dag (en aan het eind van de cursus zelfs drie keer per dag) is er een blok van circa vier uur die bestaat uit een klein uur yoga asana’s (houdingen en oefeningen) en ruim drie uur pranayama (verschillende ademhalingsoefeningen). Daarnaast is er ‘s ochtends en ‘s avonds de dagelijkse satsang en krijgen we twee keer per dag een speciale Sadhana Intensive maaltijd voorgeschoteld. Het is belangrijk om het lichaam zo puur mogelijk te houden tijdens deze intensieve, zuiverende beoefening, zodat de geest zo helder mogelijk wordt en blijft. Suiker, zout, thee, koffie, e.d. zijn dan ook uit den boze. Onze maaltijd bestaat voornamelijk uit khichadi [kitsch-ah-rie], een soort papje van rijst en linzen.

 

De oefeningen en de zelfdiscipline gaan me verrassend goed af en het doet me goed om binnen deze structuur, voornamelijk in stilte, te oefenen. Wat me wel zwaar valt is het vele zitten, want drie uur pranayama, betekent ook drie uur met gekruiste benen op de mat zitten. Het stil zitten en mediteren tijdens de avondsatsang voelt dan ook vaak als de grootste uitdaging van de dag!

 

Onze leraar Prahlada-ji is een inspirerende, charismatische man en is zelf nog leerling geweest van Swami Vishnu-Devananda. Voorafgaand aan ieder oefenblok zitten we met de hele groep samen en delen we onze ervaringen, onze hindernissen en nemen we gezamenlijk de (nieuwe) ademhalingsoefeningen door.
Daarnaast is er ruimte om persoonlijk met hem een gesprek te hebben. Het was fijn dat ik al in het begin met hem heb kunnen delen dat Frank niet lang meer zou leven en toen het zover was, heeft hij geholpen om mij in contact te brengen met Linda en met Bart. Samen met de ashram-priester heb ik zelfs nog een speciale lichtceremonie voor Frank kunnen doen in de tempel van de ashram.

 

Ik voel me gezegend dat ik destijds ná de basisopleiding van Sivananda drie jaar lang een verdiepingsslag heb kunnen maken met de Dru Yoga opleiding. Beide yogavormen bieden mij op verschillende manieren en momenten precies wat ik nodig heb. Ik ben ontzettend dankbaar dat ik zowel Sivananda als Dru heb mogen ervaren en leren. En het leren blijft doorgaan!

 

Als de cursus erop zit nodigt Alagu, een van mijn cursusgenoten uit deze omgeving, de hele groep uit om bij hem en zijn familie te komen ontbijten!
De ashram regelt een busje en na een ongelooflijk warm onthaal wordt ons een verrukkelijke traditionele maaltijd voorgeschoteld of beter gezegd voorgebladerd. Na twee weken khichadi, kun je je voorstellen dat het water ons in de mond loopt!

 

Omdat Bart zijn training 4 weken duurt, besluit ik na de cursus nog wat na te blijven in de ashram. Ook Prahlada-ji blijft omdat er aansluitend een ATTC start (vervolg op de TTC). Ik voel me vereerd als hij aangeeft dat ik mee mag doen aan het programma van de ATTC. Zij beginnen iedere ochtend om 05.00u aan een uur (begeleid) pranayama, wat ontzetttend fijn is om zo nog een beetje in het beoefende te blijven.

 

Met een dubbel gevoel neem ik anderhalve week later afscheid van de ashram. Enerzijds is het zo fijn binnen die muren: de structuur, gelijkgestemde mensen, heerlijk eten, de prachtige bloemen, de gekke apen en grappige ashramkoeien en dan heb ik nog niet eens gesproken over de ratten in de slaapzaal die alles opeten (tot aan ondergoed toe! Gelukkig niet die van mij; ik heb me suf gesprayd met DEET om mijn bed, tas en spullen heen)! Oke, die ratten ga ik dus niet missen…
Anderzijds voel ik me ook (op)geladen en rijk om weer terug de ‘echte’ wereld in te gaan.

 

Ik neem de nachttrein van Madurai naar Fort Kochi en verblijf een aantal nachten in een Homestay (een kamer bij mensen thuis). Fort Kochi is een relatief rustig ‘eiland’ en ik ben er zes jaar geleden ook geweest. Het is hier erg warm, tropisch zelfs, en ik kan niet anders dan rustig aan doen. Ik houd me heerlijk iedere dag bezig met mijn yoga-beoefening en verder ben ik met wat er is of op mijn pad komt.

 

En dan is het eindelijk zover: Bart komt met de trein aan! Weliswaar met een vertraging van bijna 2 uur èn aankomst op een ander station dan gepland, maar dat maakt niks meer uit. We zijn herenigd en genieten van ons samenzijn en het delen van al onze ervaringen!